احمد رنجبری حیدرباغی
a.r.heydarbaqi@gmail.com
قدیم زامانلاردان بیر پارا رساله و کتابلار «الهی نامه» آدیلا تانینمیشدیر. بو الهی نامهلر منجه عرب دیلینده یا اولماییب، اولسادا چوخ آزدیر و ایندییه کیمی بو کتابلاردان هئچ بیر اثرده گؤرمهمیشم. اما فارس دیلینده هم کئچمیشده و هم اؤز عصریمیزده بیر نئچه رساله و کتاب، الهی نامه آدیلا تانینمیشدیر.
کئچمیش عصرلردن نمونه اولاراق خواجه عبدالله انصاری (کی دفعهلرله چاپ اولوب) و شیخ عبدالاحد ( الیازماسی شکلینده موجودور) الهی نامهلریندن آد چکمهک اولا بیلهر. بو گون کی اثرلردن بعضیلری بونلاردیلار:
1. الهی نامه (امام خمینی و اندیشههای اخلاقی وعرفانی)، علی کاظمی وردجانی، چاپ اول: قم، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، رقعی، 32ص، 1382؛
2. در حریم دل، تألیف: علامه محمد باقر مجلسی، تصحیح: سید جعفر نبوی، چاپ دوم: قم، انتشارات مرصاد، رقعی، 86ص، 1380؛
3. الهی نامه، آیت الله حسن حسنزاده آملی، چاپ نوزدهم: قم، بوستان کتاب، جیبی، 96ص، 1383.
4. الهی نامه، جواد محدثی، چاپ اول: قم، بوستان کتاب، پالتویی، 72ص، 1382.
5. الهی نامه، سید محمود محمودی، چاپ اول: تهران، انتشارات سیمای دانش، وزیری، 96ص،1380؛
6. الهی نامه (دفتر اول)، علیرضا حاتمی، چاپ نوزدهم: قم، نشر فاضل، رقعی، 100ص، 1381؛
7. و... .
اما ایندییه کیمی تورک دیلینده بئله بیر مجموعه هله گؤزومه چارپماییبدی. عزیز اوخوجولارین بو حاقدا بیلگیلری اولسا منده خبر وئرسینلر. الهی نامهلرین انسانین روحونون تکاملی و قدسی اولماغی اوچون چوخ تأثیری وار خصوصا ادبی بیر دیل و فورمادا یازیلسا آغیزدان چیخمامیش اوریه اوتورار. بورادا سؤزو چوخ اوزاتماق ایستهمیرم چون کی بو ساحده دانیشماق و تدقیقات آپارماق چوخ بیر وقت و زامان ایستهر. انشاء الله عزیز دوستلار بو موضوعدا سؤزون حقین ادا ائدرلر. آشاغیدا گلن سطرلر بو قلم صاحبینین اؤز اورهک سؤزلریدیر کی ایلک دفعه اولاراق تورک دیلینده گؤرورنور. البت کی چوخ ضعف و نقصانلار گؤرهجکسیز. بوتون دوستلارین نقدلرینین یولونو گؤزلورهم .
الهی نامه
1. الهی! کؤنلوم پریشان، نه ساهمان وار نه جانان؛ نه خوشدور هر کسین ساهمانلا جانانی سن اولسان!
2. الهی! من هارا سن هارا؟ من کیم اولام کی سنه خریدار اولام؛ قوی من سنین زنجیر محبتینه باغلی اولام.
3. الهی! سن اؤزون رهنما اول بیزه و «اهدنا الصراط المستقیم».
4. الهی! اگر «انعمت علیهم» بیزه شامل اولمورسا آدیمیزی «غضبینه دوچار اولانلارین» سیراسیندا یازما.
5. الهی! همیشه و هر گون «الحمد لله رب العالمین» دیلمین ازبری و اورگیمین قالارغی ماهنیسیدیر.
6. الهی! بیزیم گؤزلریمیزین سورمهسینی امام زمانین گؤزهل جمالینا باخماق قرار وئر.
7. الهی! ای لم یزل معبود! «خُذْ بِیَدی».
8. محبوبوم اللاه! دوت الیمدن.
9. ای گؤزهللیکلری یارادان گؤزهل! گؤزهل باخماق یولونو اؤز بندهنه گؤستر.
10. الهی! منه بیر دنیز کیمی اؤرهک و گؤرر بیر گؤز عنایت ائت.
11. الهی! منی اؤز فضلینله، بوتون خالْقدان غنی ائت.
12. الهی! منی حلالینله، حرامیندان کفایت ائت.
13. ربیم! علی اصغرین بوغازیندان، سمایا اوج ائدن قانین احترامینا، منیم اورگیمی حسینجهسینه بیر نمازا قوناق ائت.
14. محبوبوم! ای«ذو المعارج» آللاه، منیم درجهلریمی آرتیر.
15. الهی! مینلرجه «الهی» دئدیک، بیر یول «عَبدِی» ائشیدهک، ائشیتمهدیک.
16. الهی! «نصیر» اول بیزه «بصیر» اولاق، آییندیر بیزی، یولدا قالمیاق و آزاد ائت تا اسیر اولمیاق.
17. الهی! عبادت دادینی بیزه دادیز.
18. یا ربّ التوابین! اؤرهک ائوینی سیلیب سوپوردوم؛ «دیو چو بیرون رود فرشته درآید».
19. الهی! درگاهینین یاخین بندهلرینین احترامینا، بیزی جهنم اودوندان اوزاق ائت.
20. الهی! آدین اورگیمین محبوبو و ذکرین ایسه دیلیمن مطلوبودور.
21. اورگیم محبوبو، آی اللاه! سن منی خلق ائدیبسن؛ بس نئجه منی یاندیراجاقسان.
22. الهی! توبهلردن توبه ائتدیم.
23. ای ازلی آللاه! مندن سنه اؤزل سلام.
24. ای مجیب الدعوات آللاه! دوعالریم اجابت ائت.
25. الهی! اینتظار الفباسینی بیزه اؤرگت.
26. الهی! سنین ذکرینله همدم اولمایان آدام دئییل.
27. الهی! مَحرّم گلدی، احرام فصلی کئچدی من هله مُحرِم اولا بیلمهدیم.
28. الهی! نه وقته کیمی خالْق اوچون اوخویوم، خالِق اوچون یوخ.
29. الهی! نه وقت اولار امام حسینین روضهسین اؤز بالاسی امام زمان اوخویا.
30. الهی! سنین آدین ـ یادین اولمایان ایشده، هئچ بیر خیر یوخ؛ اؤزون آدینلا ـ یادینی بیزیم یادیمیزا سال.
31. الهی! الیم بوش، جهنم اودونا دؤزم؛ دؤزنمهرم.
32. الهی! سندن قاچیم کیمه پناه آپاریم.
33. الهی! مسلمانام، «سلمان» دئییلم آنجاق.
34. الهی! منی اؤز دوزگون عاشقلرینین سیراسیندا یاز.
35. الهی! دئییبسن بیر قلبیده ایکی سئوگی سیغماز؛ منی یالنیز اؤزونه محبتلی ائت.
36. الهی! چوخ کیتابلار اوخودوم، تکجه سنین کیتابیندان دویمادیم.
37. الهی! «زر» ایله «زور» ایستهمیرهم، «نور» ایله «نار» عطا ائت منه.
38. الهی! گؤزهللرین گؤزهلینی، گؤزهلهر گؤزوم؛ اونو هاچان گؤرهر گؤزوم؟
39. الهی! «دنیا» یوللارنیدا آزمیشام، «عقبا» یولونو گؤستر.
40. الهی! اؤز ذکرینی نصیب ائت منه.
41. الهی! سنین محبتینین دادینی دادانمادیم، اؤزون دادیز.
42. الهی! زمانین صاحبین گؤندر.
43. الهی! بو سینیق کؤنوللر، سنی سئویرلر و تکجه سنی سؤیلهییرلر.
44. ای کریم آللاه! سندن باشقا کیمه اَل آچیم!
45. ای صمد! وئرگیل درد!
46. ای تانری! وئر آغری!
47. ای قائم به ذات! یاراتدین هر زاد.
48. یا ذا القوه! اؤزون وئر قوا تا دوشوم من یولا.
49. الهی! «أنت، أنت و أنا، أنا»! وئر حاجتیم سن یئنه!
50. ای یارادان! آپار آرادان، غم ـ غصهنی «یار»دان.
51. ای یاخینکن اوزاق، اوزاقکن یاخین!
52. محبوبوم! ربیم! سئوگین اورهکلری یاندیریب، یوخ یاخیب ـ عشق زنجیرین تاخیب؛ بو گؤزلر آخیب سنه ساری باخیب.
قایناق
1. فهرستواره کتابهای فارسی، ج7، احمد منزوی، جاپ اول: تهران، مرکز دائرة المعارف اسلامی، وزیری، 820ص، 1382.
2. کتابشناسی نیایش، سید رضا باقریان موحد، چاپ اول: قم، بوستان کتاب، رقعی، 512ص، 1386.