دیوان مدایح و مراثی میرفتّاح (اشراق) مراغهای درگذشتهی 1175 قمری از سوی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی منتشر شده است.
میرعبدالفتاح موسوی از علمای معروف مراغه در قرن دوازده قمری است که به سبب تبحّر در فقه و حدیث منصب شیخالاسلامی را هم دارا بود. وی از ارادتمندان میرمحمد تقی شاهی مشهدی عارف نامی اواخر عصر صفویه بود و به دست او در مشهد مقدسه به طریقه فقر مشرف و به مقامات عالی رسید و سپس به مراغه بازگشته و در آنجا ساکن شد.
میرعبدالفتاح بیشتر مراثی خود را در قالب مثنوی سروده است که مناسبترین قالب برای بیان وقایع است از ویژگیهای مراثی وی میتوان به این موارد اشاره کرد:
آیات قرآن و مضامین متون مذهبی چون نهج البلاغه و سایر ادعیه در مراثی میرعبدالفتاح جایگاه ویژهای دارد.
اشعار موجود در دیوان میرعبدالفتاح به دو زبان فارسی و آذری به زبانی ساده و روان بدون پیچیدگی و دشواری است.
گنجینه لغات مراثی میرعبدالفتاح پر از ترکیبات زیبا و بدیع است که قسمت عمده آن عبارات فارسی و قسمت اعظم عبارات آن با نحو زبان فارسی است.
مراثی میرفتاح درآمدهای دلنشین و زیبایی دارد.
شاعر در مراثی خود روایتهای متداول را به نظم کشیده و متاثر از روضه الشهدا واعظ کاشفی است.
در سرودههای میرعبدالفتاح از آداب و رسوم ماه محرم در سده 12قمری دادههای منحصربفردی وجود دارد.
میرعبدالفتاح مدایح و برخی مراثی خود را در قالب مخمس سروده است.
وی برخی از واقعهها همچون دیر راهبیه، شهادت علی اکبر و شهادت علی اصغر را به دو زبان فارسی و آذری سروده که این خود حکایت از استفاده هر دو متن در مجالس سوگواری در مراغه دارد.
میرفتاح اطلاعات خوبی هم از تاریخ ایران و سیر آن دارد که فقراتی از آن را در مخمس عبرتیّه میتوان مشاهده کرد.
وی سیادت خود را مایه مباهات دانسته است.
**>**>
وی در ایام کهنسالی مراثی خود را سروده است.
فهرست مطالب کتاب به این قرار است:
پیشگفتار
شامل رسمی شدن تشیع در ایران و ادبیات مرثیه، هویت ایرانی ادبیات مرثیه آذری، ادبیات مرثیه آذری، کانونهای ادبیات شیعی آذری، مراغه و خواجه نصیر طوسی، زندگی میرعبدالفتاح موسوی (اشراق)، آثار میرعبدالفتاح، وفات، مقبره و بازماندگان، دیوان اشعار میرعبدالفتاح، ویژگی های مراثی میرعبدالفتاح، نسخههای خطی اشعار میرعبدالفتاح، پیوستها می باشد.
بخش اول- مدایح و مراثی
بخش دوم- متفرقات میرعبدالفتاح مراغهای
بخش سوم- ملحقات
تصویر نسخههای خطی
نمایه عام
http://www.ical.ir/index.php?option=com_k2&view=item&id=15622:%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AD-%D9%88-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%AB%DB%8C-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AD-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%BA%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C&Itemid=8