گپ و گفت با اصغر فردی حافظه تاریخ ادبیات آذربایجان / حامد خسروشاهی
--------------------------------------------------
اشاره:
استاد اصغر فردی را به شاگردی استاد محمدحسین شهریار می شناسند. صدایش هم برای خیلی ها آشناتر از سیمایش هست. آلبوم های صوتی که وی گوینده یا دکلمه کننده آن ها بوده است، نظیر آلبوم های ترکی: فضولی، صراف تبریزی، عاشورا شعرلری، بایاتیلار و آلبوم های فارسی: وداع (با خوانندگی حسام الدین سراج)، با شهریار (سیری در زندگی و اشعار شهریار در دو آلبوم)، فاطمیات و... بسیار مورد استقبال قرار گرفته اند. استاد فردی به سبب مطالعات بسیارشان در ادبیات ترکی یکی از بهترین کارشناسان در باب ادبیات مرثیه هستند. گفت و گویی داشتیم با وی در باب ادبیات مرثیه که سوال های مصاحبه را حذف و گفته های استاد را به صورت موضوعی تقدیم حضور می کنیم.
قوی ترین مرثیه ها در تمام زبان ها
با یک فاصله چشم گیر ادبیات رثایی ترکی غنی ترین ادبیات در بین تمامی زبان های موجود در جهان اسلام است؛ اما متاسفانه در جامعه ما حق نوحه ترکی آنطور که باید ادا نشده؛ هم آثار برگزیده و برجسته ی از این ادبیات شناخته نشده اند و هم مداحان خوش ذوقی که اشعار و نوحه های بکر و متعالی را انتخاب کنند نداشته ایم. آثار معدودی در این زمینه داریم. در یک مورد از این نمونه ها، مرحوم بنی هاشمی برگزیده ای از آثار ترکی را جمع آوری کرده بودند. از طرف دیگری متاسفانه اشعار برخی شعرای بزرگ مانند هندی در دست نیست و فقط گوشه ای از آنها در جزوه ای که مرحوم آقای حبشی همت کردند و چاپ شد.
خازن می گفت، شیخ محمد خیابانی می نوشت
خازن با اینکه دارای اشعار بی نظیری است اما چون سواد خواندن و نوشتن نداشت نوحه های ایشان هم از دست رفته است؛ آن مرحوم در چهارراه منصور، دربند خیابانی همسایه شیخ محمد خیابانی بودند و در هر ساعت از شبانه روز که شعری به ذهنشان می رسید به خانه شیخ محمد خیابانی مراجعه می کردند و در همان دم در منزل شیخ و با گریه شعرشان را می خواندند و شیخ هم یاددادشت می کرد؛ با اینحال می بینید که از خازن دیوانی چاپ نشده است، در حالی که ایشان دارای غزل های بسیار زیبایی هستند که در یکی از آنها درباره به توب بستن مجلس اینطور می سراید: «هر زمان گویلوم گوشی یاد بهارستان ائدر/ فکر وصلیله سئزیلدار ناله و افغان ادر).
ادامه مطلب...
