یازار: توحید ملک زاده دیلمقانی
سلماس دا قدیم زامان لار محرم آیینا اون- اون بئش گون قالان قاباغا چیخیب مچیدلری،قارالار ایله ایمام حسین حماسه سینده ن آسیلی اولان علم لر- بایراق لارلا بزه ییب اوخوماغا حاضیر ائده ردیلر.محرم آیی نین قاباغینا چیخماق- اوروجلوق آیی کیمی- آذربایجانین باشقا شهرلرینده ده واردیر.اؤرنک اوچون،تبریزده اون گون محرم لیغا قالان شاخسئی دسته سی چیخار.آنجاق مراسیم لرین اصل باشلانغیجی،مچیدلرین اوخوماغی،محرم آیی نین اوولینده اولور.
محرم اوولینده ایمامین شهید اولما گونونه ده ک(عاشورا گونو) هر گون بیر شهید حصر اولوب اونون احوالاتیندان دئمک سلماس شهرینده عمومی بیر دب دیر.بو احوالات دین آدام لاری طرفینده ن منبر اوستونده،منبر آیاغینا دوران،مرثیه اوخویان (روضه خوان)لار طرفینده ن هابئله نوحه اوخویان لارین سؤیله دیک لری نوحه لرده بیان ائدیلیر.آنجاق محرمّین دوققوزونجو گونو(تاسوعا گونو) ابوالفضل حضرت لرینه،اونونجو گون (عاشورا گونو) ایمام حسینه حصر ائدیلیر.تاریخ بویو تورکلر آراسی حضرت ابوالفضل چوخ سئویلن شخصیت لرده ن اولموش دور.
ادامه مطلب...
قوشار: ابوالفضل دادا
جانیم اولسون سن تکی انسانه قوربان یا حسین
ائیله ییبسن عالمی باخ گؤر نه حئیران یـاحسین
کیم کئچـَر اهل و عیـالینـدان بـو شـور و حال ایـله
وار یـوخون بیــر گـونده ائیـلَر دینه قوربان یا حسین
قهرمان سن سن شرف دریاسی سن سن عشق سن!
نوح سن سن روح سن دور ائیله توفان یا حسین
بـاغریم اوْدلانـدیقجا هر لحظـه یئری وار آغلایام
گـؤزلریم ای کـاش یاغئیدی قْرمْزی قان یا حسین
نیـزه اوستـه آل قـانیـن حلقینـدن آخدیـقجا بـو گون
عـرصه ده آغلار سنه شمشیر و پیکان یا حسین
نئیله ایم بیـر حالدا کی دردیـن دوشونـدوکجه قلم
اختیـار الدن آلیب فوری یـازیـر: جان یا حسین
احمد رنجبری حیدرباغی
a.r.heydarbaqi@gmail.com
زندگی و مذهب
میرزا محسن خطاط، معروف به عماد الفقرا و متخلص به «حالی» فرزند ملا حسنعلی[1]، در سال 1285 هـ .ق در اردبیل چشم به جهان گشود. حالی در اواخر عمر خود، مجاور حرم حسینی شد و پس از 88 سال تلاش و کوشش سرانجام در سال 1373 هـ .ق در همان جا به رحمت ایزدی پیوست[2]. وی در جوانی «مادح» تخلص می‌کرده، بعدها تخلص خود را به «حالی» تغییر داده است.
«حالی در ادبیات فارسی و عربی یکی از دانشمندان عهد خود بود و در فقه و حکمت و عرفان نیز از اساتید بزرگ به شمار می رفت»[3]. وی از اقطاب سلسله ذهبیّه بود. تذکره‌نویسان او را اهل زهد و تقوا دانسته‌اند و یادآور شده‌اند که روزها را به روزه و شب‌ها را به عبادت سپری می‌کرد، و دارای خطی خوش و اخلاقی نیکو بوده است.
حالی با نوشتن رساله‌ای در تصوف با آوردن احادیث و کلمات چهل تن از پیشینیان، به تعریف و تمجید طریقه شیعه پرداخته و سلسله ذهبیه را هم داخل در طریقه امامیّه دانسته است. وی با این کار می خواست افترای کسانی که می‌گویند این سلسله از طریقه امامیه بیرون است، دفع شود.[4] طبق نوشته‌ی محققان، ذهبیه، سلسه‌ا‌ی شیعی‌مذهب به شمار می‌رود، چرا که از جمله عقاید صوفیان ذهبی، پایبندی به اصول سنت و تشیع است.[5]
ادامه مطلب...
